کانال گرد

کانال گرد

کانال گرد هوا با مقطعِ گرد از ورق گالوانیزه‌یا آلومینیوم یا استیل به دو صورت کانالِ گردِ اسپیرال و کانالِ گردِ معمولی با درزِ طولی تولید و عرضه میگردد. در مورد کانال گرد اسپیرال به تفصیل در بخش مربوط به کانال اسپیرال توضیح داده شده است، اما در مورد کانالِ گرد با درز طولی لازم به توضیح میباشد که ‌این کانال از ورقِ یکپارچه‌ی گالوانیزه ‌یا آلومینیوم و یا استیل به صورت طولی و با درزِ ممتد در ارتفاعِ ورقِ نورد شده با قطرِ دلخواه ساخته می‌گردد. این کانال در طولهای یک متر، یک وبیست و پنج و نهایتاً دوونیم متر ساخته می‌گردد. این نوع کانال (گرد)به سه صورتِ اُورلپ، رابط و فلنچ به هم متصل می‌گردد. در قطرهای پایین از روشِ اُورلپ و در قطرهای متوسط به وسیله‌ی رابط و در قطرهای بالا از فلنچ استفاده می‌گردد. قطعاتِ این نوع کانال مثلِ زانوها،تبدیل ها،سه راه‌ها،چهارراه‌ها و… نیز دقیقاً همان قطعاتِ کانالِ اسپیرال است. جهتِ اتصال در محلِ درزِ کانال از سه روشِ نقطه جوش، درزِ کانالی و جوش با الکترود استفاده می‌گردد. در کانالهای گرد با ضخامتِ ورقِ بالا مثل کانالهای گرد موتورخانه برای اتصال نقطه‌ی درز از جوش استفاده می‌گردد. کاربردِ کانالِ گرد هم برای ساختِ کانالهای هوا از ورق گالوانیزه،آلومینیوم و استیل و هم برای ساختِ کانالِ دودکشِ موتورخانه از ورق روغنی و گالوانیزه و هم برای ساختِ سیستمِ شوتینگ زباله از ورق استیل و گالوانیزه است. جهتِ جلوگیری از ایجاد و انتقالِ صدا و حرارت و همچنین جلوگیری از نشت هوا در این نوع کانال از انواع عایق از جمله عایق الاستومری استفاده می‌گردد.

کانال گرد اسپیرال

این نوع کانال گرد ،مارپیچی از تسمه ورقی است که حجم گرد به کانال می‌دهد و در قطرها و طول های متفاوت از سه نوع ورق گالوانیزه، آلومینیوم و استیل در ضخامتهای ۰.۶ میلیمتر به بالا تولید می‌گردد.

کانال گرد اسپیرال گالوانیزه:

کانال گرد اسپیرال گالوانیزه از ورق گالوانیزه به ضخامت ۰.۶ ، ۰.۸ و ۱ میلیمتر در قطرهای ۱۰سانت به بالا( بنا به درخواستِ کارفرما)، در طولهای دلخواه(عمدتاً ۳ متری) ساخته می‌گردد.  از جمله مزایای کانال گرد اسپیرال گالوانیزه،ساخت آن در طولهای دلخواه و استفاده‌ی کمتر از اتصالاتِ فلنچی برای ارتباط دو طرفِ کانال گرد است که در محاسبه کلیِ قیمتِ تمام شده، اختلافِ واضحی نسبت به کانال گرد با درز طولی ایجاد می‌نماید.  مزیتِ دیگرِ کانال گرد اسپیرال در قطرهای پایین، استفاده از سیستم فیتینگ یا گسکِت برای اتصالِ دو کانال گرد است.یعنی در قطرهای پایین به جای استفاده از فلنچ، دو قطعه‌ی کانال گرد را به صورت اُوِرلپ یا گسکت به هم مرتبط می کنند. کانال گرد اسپیرال توسط ساپورتهای گرد که از نوردِ تسمه ضخیم ساخته می‌گردد،به سقف آویزان می‌گردد و کانال در مسیرِ خود جانمایی می‌گردد. راندمان بالا و کاهشِ افت فشارِ هوا در زمان هوارسانی با کانال گرد اسپیرال باعث گردیده اقبال و توجهِ کارفرمایان و مهندسینِ تاسیسات به‌این نوع کانال افزایش یابد.  با توجه به ظاهرِ شیک و دکوراتیوِ این نوع کانال، استفاده از کانال گرد اسپیرال در پروژه‌هایی که قرار است به صورت اکسپوز(نما) اجرا گردد در فضاهای مسکونی،اداری و تجاری(مثلِ دفاتر، کافی شاپ ها،فست فود ها، رستوران ها، باشگاه‌های ورزشی،کارخانجات،گلخانه‌ها،پاساژها و…) رونقِ خاصی یافته است.  البته لازم به ذکر است به منظورِ زیبایی و تناسب بیشتر با محیط ، می‌توان سطح کانال گرد اسپیرال را در رنگ های متنوع به صورت رنگ کوره‌ای پودری استاتیک پوشش داد و سپس نسبت به اجرا و نصب آن اقدام کرد. از جمله کاربردهای صنعتیِ کانال گرد اسپیرال می‌توان به استفاده از آن در صنایع چوب و مکنده‌ها اشاره کرد.سطحِ داخلیِ متوازن و طویلِ کانال گرد اسپیرال این امکان را می‌دهد که در مسیرهای طویل جهت مکشِ براده‌های چوب، به راحتی از کانال گرد اسپیرال استفاده کرد.  یکی دیگر از کاربردهای مهمِ کانال گرد اسپیرال استفاده از آن به عنوان دودکشِ هود های صنعتی است.  از جمله قطعات و اتصالات کانال گرد اسپیرال می‌توان به “رابطِ  ورقی” اشاره کرد. این قطعه بجای فلنچ عمل کرده و دو کانال گردِ همقطر را به هم متصل می‌نماید.

قطعات و اتصالات کانال گرد

الف- زانوی کانال گرد :

برای تغییر مسیر کانال گرد در زوایای مختلف از جمله ۴۵ ،۶۰ و ۹۰ درجه از قطعه‌ای بنام زانوی کانال گرد استفاده می‌گردد.  زانوی کانال گرد برای انواع مختفِ کانال گرد از قبیل کانال گرد اسپیرال، کانال گرد درزِ طولی، کانال گرد دودکش موتورخانه و هود صنعتی با انواع ورق مثل گالوانیزه،استیل،آلومینیوم ،روغنی ،سیاه و رنگی قابل ساخت و کاربرد است.  زانوی کانال گرد به خودیِ خود به غیر از زوایای متنوع، دارای حالات مختلفی است که به اختصار به انواع آنها اشاره می‌شود:

۱–زانوی کانال گرد همقطر:

این زانو در زوایای مختلف به صورتِ دوسرهمقطر ساخته و به کار گرفته می‌گردد.در واقع قطرِ دوسرِ زانوی کانال گرد به صورت یکسان و با یک سایز طراحی و اجرا میگردد.قطرِ لاین کانال گرد در دوطرفِ این نوع زانو یکسان است.

۲– زانوی کانال گرد غیرهمقطر:

این زانو نیز در زوایای مختلف با قطرِ غیرِهمسان برای اتصالِ دوقطعه‌ی کانال گرد غیرهمقطر به کار می رود.  نامِ دیگرِ این زانوی کانال گرد زانوی چُپقی است.  از این زانو نیز برای کانال گرد معمولی، کانال گرد اسپیرال و کانال گرد دودکش موتورخانه و هود صنعتی می‌توان استفاده کرد.  سطح زانوی کانال گرد همقطر و غیر همقطر را می‌توان با عایق الاستومری یا رنگ کوره‌ای در رنگ های متنوع می‌توان پوشش داد.  لازم به ذکر است از زانوی کانال گرد در زوایای ۱۲۵ درجه هم در مسیر کانال گرد می‌توان استفاده کرد و هم به عنوان کلاهک بام شیروانی در مسیرِ مخالفِ بارشِ باران با دهانه “توری دار” استفاده کرد.

ب- سه راهی کانال گرد :

۱–سه راهی نوددرجه همقطرِ کانال گرد: 

اگر هوای عبوری از کانال گرد باید به دوخروجیِ همقطر با زاویه‌ی نوددرجه منتهی شود،باید از این قطعه‌ی کانال گرد استفاده کرد.  قطر تمام دهانه‌های این سه راهیِ کانال گرد، با قطرِ خودِ کانال گرد همسان بوده و زاویه ورود و خروج هوا نیز نوددرجه است.  اگر نقاط اتصال سه راهی به کانال گرد به صورت اُورلپ باشد باید قطر دهانه‌های سه راهی را باید در حدود ۲ تا ۳ میلیمتر کمتر در نطر گرفت تا به راحتی در داخل مقطعِ کانال گرد فرورفته و فیکس گزدد.برای عدم فرورفتنِ بیش از حدِ سه راهی در داخل کانال گرد ،در حاشیه‌ی دهانه‌های سه راهی،برجستگیِ گِردی به نام “رخ” ایجاد میگردد.این برجستگی به عنوان قرار عمل می‌نماید و میزان فروروندگیِ سه راهی را در کانال گرد تعیین می‌نماید.  اگر برای نقطه‌ی اتصال از فلنچ استفاده گردد، قطر دهانه‌های سه راهی دقیقاً با قطر کانال گرد یکسان خواهد بود.در این نوع سه راهی نیز برای نگهداری و تثبیت فلنچ در محل خود از برجستگیِ “رُخ” استفاده می‌شود.  از نکات مهم در ساختِ این سه راهیِ کانال گرد،هواببند بودنِ نقاط اتصالِ نافیِ سه راهی است.

۲– سه راهی نوددرجه غیرهمقطر کانال گرد :

این سه راهیِ کانال گرد ،هوای داخل کانال گرد را از یک لاین به دو لاینِ غیرهمقطر که با یکدیگر زاویه‌ی ۹۰ درجه دارند هدایت میکند.تغییر قطر لوله‌ی فرعی یا نافیِ این سه راهِ کانال گرد ،نسبت لوله اصلیِ کانال گرد باعث تغذیه‌ی هوای این لوله با فشار بالاتر می‌شود و هوای مورد نیاز لوله‌ی فرعی به نسبت نیازی که احساس می‌گردد تامین می‌شود.  جنس این سه راهِ کانال گرد نیز از ورق گالوانیزه بوده و صخامت این ورق نیز به بزرگی یا کوچکیِ قطرِ اصلیِ کانال گرد مرتبط است.بدیهی است هرچه قطر کانال گرد بالاتر برود،ضخامت ورق مصرفی برای آن نیز بیشتر می‌شود.  سه راه کانال گرد از دو قطعه لوله اصلی و قطعه فرعی(نافی) تشکیل شده است که‌این دو قطعه بوسیله دستگاهها و ماشین الات مربوطه به هم متصل و مونتاژ می گردند.نکته مهم در مرحله مونتاژ که رعایت آن بسیار ضروری است،مونتاژ قطعات و تکه‌های سه راه به صورت هوابند است. به همین منظور از همان ابتدا در طراحیِ شابلون قطعات سه راه کانال گرد از نرم افزارهای مربوطه استفاده میکنبیم و پس از طراحیِ شابلون های کانال گرد ،برش قطعاتِ سه راه کانال گرد را با دستگاه سی ان سی با دقت بالا به انجام می رسانیم.پس از برشِ قطعات سه راه کانال گرد، مرحله به همچسبانیِ این تکه‌ها فرا می رسد که با توجه به روشهای گفته شده،در این مرحله بدون هیچ مشکل خاصی و با اطمینان از هوابندیِ نقاط اتصالِ قطعات کانال گرد، این مرحله به سرانجام می رسد. لازم به ذکر است این قطعه‌ی رابط کانال گرد را به دو صورت اورلپ و فلنچی به دیگر قطعات کانال گرد متصل می نمایند.در صورتیکه بخواهیم این اتصال را به صورت اورلپ انجام دهیم باید قطرِ دهانه‌های این سه راهِ کانال گرد را به میزان دو تا سه میل کوچکتر در نظر بگیریم تا در زمان تداخلِ سه راه به داخل ساختار کانال گرد ،خللی ایجاد نگردد.پس از تداخل سه راه به لاین اصلی کانال گرد ،برای تثبیتِ این دو قطعه از پیچهای مخصوص سرمته‌ای یا میخ پرچ استفاده می‌گردد.  اگر هم بخواهیم این سه راه کانال گرد را به صورت فلنچی به دیگر قطعات کانال گرد مرتبط کنیم،لزوما هر دو سرِ قطعاتی که باید به هم متصل شوند دارای قطر یکسان باشند.  برای نصب و جانمایی سه راه نوددرجه‌ی غیرهمقطر باید از ساپورتهای نگهدارنده‌ی مخصوص کانال گرد استفاده کرد.  در صورتیکه نافیِ این سه راهِ کانال گرد دهانه انشعاب خروجیِ هوا باشد، برای خروج هوا از آن در دهانه آن دریچه گرد هوا(دریچه گرد تخت،برجسته، مشبک،جت نازل و یا دریچه کروی تعبیه می‌شود.

انواع سیستمهای تهویه مطبوع

سیستمهای تهویه با یکی از عوامل هوا، آب و یا ترکیبی از آنها سروکار دارد.به طورکلی جریانِ هوا به عنوان عامل اصلی یا فرعی در تمامیِ سیستم های تهویه مطبوع وجود دارد.البته در سیستم حرارت مرکزی که با نصب رادیاتور در داخلِ اتاقها عملِ گرمایش،به محیطِ داخلی انجام می پذیرد عملاً جریان اجباری هوا وجود ندارد و انتقال گرما ابتدا توسط جریان آب و سپس به وسیله عوامل مختلف از قبیل تشعشع و جریان طبیعیِ هوا صورت می‌گیرد.

انواعِ کلی سیستم های تهویه مطبوع:

۱-سیستمِ تمام هوا

۲-سیستمِ هوا-آب

۳-سیستمِ تمام آب

۴-سیستمِ انبساط مستقیم.

در اینجا بنا به لزومِ امرِ، سیستمِ تمام هوا ،به تفضیل، شرح داده می‌گردد:

تنها روشی که می‌تواند یک سیستمِ تهویه مطبوعِ کامل را فراهم کند، سیستمِ تمام هوا است.در این سیستم نیز در موتورخانه، دستگاههای تهیه آبسرد(چیلر) و آبگرم(دیگِ آبگرم) با تجهیزاتِ مربوطه فعالیت می کنند و برای تهیه و ارسال هوای گرم یا سرد از دستگاههایی بنامِ هواسازِ مرکزی استفاده می‌گردد. دستگاه هواساز دور از موتورخانه و در محلی نزدیکتر به فضای تهویه شونده در اتاقکی نصب می‌گردد.سیالِ ناقلِ حرارت و برودت به داخلِ کویل دستگاه هواساز پمپ می‌گردد و هوایی که توسط فن با سرعت از روی این کویل عبور می‌نماید سرد یا گرم شده و بوسیله کانالهای هوای سقفی به داخلِ فضاهای تهویه شونده توزیع می‌گردد.توضیح اینکه هوای عبوری از روی کویل، تصفیه فیزیکی شده و رطوبت گیری می‌گردد و بعد به داخلِ فضاها ارسال می شود.

مهمترین سیستم های تمام هوایی عبارت است از:

۱-سیستم تبخیری (کولر آبی و اِیرواشر)

۲-سیستم کویل آب سرد و یا گرم (هواساز)

۳-فرایند کویل آب انبساطِ مستقیم (دستگاه پکیج و کولر گازی کانالی).

کانال کشی سیستم تبخیری با یک کانال به صورت رفت و برگشت طراحی می شود، زیرا در این سیستم ،هوای جریانی به صورت صددرصد هوای تازه وارد کولر و یا اِیرواشر شده و هوای خروجی با رطوبتِ بالا ولی درجه حرارت پایین از طریق کانال وارد اتاق می شود. بنابراین بدلیل رطوبتِ بالای هوای ورودی به اتاق، امکان برگشت و دوباره استفاده کردنِ آن در دستگاه به عنوانِ صرفه جویی نیست.